Leczenie jaskry Warszawa

1. W zależności od wieku pacjenta:
   • jaskra wrodzona – rozwija się do 10 r.ż.
   • jaskra młodzieńcza – pojawia się pomiędzy 10 a 35 r.ż.
   • jaskra dorosłych – występuje powyżej 35 r.ż.
2. Według przyczyny:
   • jaskra pierwotna – przyczyna niemożliwa do zidentyfikowania
   • jaskra wtórna – występuje z innych przyczyn, tj: uraz, leki, inne choroby oczu, operacje wewnątrzgałkowe, itd.
3. W zależności od miejsca niedrożności układu drenażowego:
   • jaskra pierwotna otwartego kąta, gdy kąt przesączania jest otwarty
   • jaskra pierwotna zamykającego się kąta, gdy kąt przesączania ulega zamykaniu

Jaskra wrodzona występuje u niemowląt i małych dzieci z powodu nieprawidłowego rozwoju układu drenażowego oka. Może być jedno- lub obuoczna. Oko ulega powiększeniu, przybiera białawo-niebieskawe zabarwienie oraz wykazuje intensywny światłowstręt, nadmierne łzawienie i zaciskanie powiek. Choroba zagraża widzeniu i wymaga niezwłocznego leczenia.

Jaskra młodzieńcza dotyka nastolatków i młodych dorosłych. Pomimo, obecności podobnych objawów, jak u dorosłych, chorobę uważa się za bardziej zagrażającą widzeniu, ponieważ ciśnienie wewnątrzgałkowe jest zazwyczaj wyższe niż u dorosłych, a na dodatek młody wiek, wymaga zachowania nerwu wzrokowego przez znacznie dłuższy czas niż u dorosłych.

Jaskra pierwotna zamykającego kąta zwykle występuje w  oczach z nadwzrocznością”, czyli w „małych oczach, w których struktury wewnątrzgałkowe są stłoczone na małej powierzchni. Dlatego, w trakcie rozszerzania się źrenicy, obwodowa część tęczówki przesłania siateczkę beleczkowania i utrudnia odpływ cieczy wodnistej, a gromadzący się płyn podnosi ciśnienie wewnątrz oka.

Ostre zamknięcie kąta, to stan zagrażający widzeniu. Dochodzi do niego na skutek gwałtownego zamknięcia kąta przesączania i nagłego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Charakteryzuje się silnym bólem i zaczerwienieniem oka, a także pogorszeniem widzenie. Choć, choroba nie sprawia trudności diagnostycznych, to jeśli w porę nie będzie leczona, prowadzi do szybkiego uszkodzenia nerwu wzrokowego i utraty widzenia, a nawet ślepoty.

Wąski kąt przesączania, charakteryzuje się kontaktem tęczówki z siateczką beleczkowania, co stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju choroby. Dlatego, pomimo prawidłowych wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego i prawidłowego wyglądu tarczy nerwu wzrokowego, zaleca się wykonanie irydotomii laserowych. Zabieg polega na wykonaniu otworków w tęczówce, tuż pod powieką górną, dzięki którym ciecz wodnista wyprodukowana za tęczówką, przepływa bezpośrednio przez otworki do przestrzeni przed tęczówką, a stąd do kąta przesączania. Można powiedzieć, że irydotomie laserowe zabezpieczają oko przed wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego i rozwojem jaskry zamykającego kąta.

Jaskra pierwotna otwartego kąta, stanowi najczęstszy rodzaj jaskry. Gdy mówimy o jaskrze, zazwyczaj mamy na myśli jaskrę z otwartym kątem. Choroba jest podstępna, długo nie daje żadnych niepokojących objawów. A mimo to, prowadzi do poważnych konsekwencji, w tym nieodwracalnej utraty wzroku, a nawet ślepoty.

Na szczęście jaskrę można wykryć we wczesnym jej stadium, gdy zmiany jaskrowe są małe. Dlatego, warto regularnie badać oczy i nie czekać, aż pojawią się pierwsze zaburzenia widzenia peryferyjnego, świadczące o zaawansowanym stadium choroby. Im wcześniej jaskra zostanie rozpoznana, tym większa jest szansa, że włączone leczenie ograniczy chorobę i zachowa wzrok na całe życie.

Jaskra normalnego ciśnienia, nazywana także jaskrą niskiego ciśnienia, to rodzaj jaskry z otwartym kątem przesączania, w przebiegu której pomimo prawidłowego ciśnienia w oku rozwija się jaskra. A to za sprawą niskiego ciśnieniem krwi, które w nocy, podczas snu obniża się jeszcze bardziej i prowadzi do niedokrwienia i uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Nadciśnienie oczne, to szczególny stan oka, w którym wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe nie uszkadza nerwu wzrokowego. Z czasem jednak może prowadzić do rozwoju jaskry. Dlatego, osoby z nadciśnieniem ocznym wymagają długoterminowej obserwacji i włączenia leczenia w odpowiednim czasie.

Podejrzenie jaskry to termin używany w odniesieniu do osoby, u której nie można ani potwierdzić, ani wykluczyć jaskry. Trudności z postawieniem diagnozy pojawiają się we wczesnych przypadkach jaskry, a to za sprawą dużego zróżnicowania wyglądu głowy (tarczy) nerwu wzrokowego. Dlatego, czasami odróżnienie wczesnej jaskrowej tarczy nerwu wzrokowego od tarczy nerwu wzrokowego o nietypowym wyglądzie (ale bez choroby) może być bardzo skomplikowane i wymagać średnio- i długoterminowej obserwacji w celu postawienia właściwego rozpoznania.

Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiej Akademii Okulistyki (AAO) badania przesiewowe w kierunku jaskry powinny odbywać się według następującego schematu:

1. Osoby do 40 r.ż. i bez czynników ryzyka jaskry, powinny badać się co 5 – 10 lat, a z czasem częściej
2. Osoby narażone na rozwój jaskry, powinny przechodzić pełne badanie okulistyczne stosownie do wieku, czyli:
   • osoby poniżej 40 r.ż., co 2 – 5 lat
   • osoby w wieku 40 – 54 lata, co 1 – 3 lata
   • osoby w wieku 55 – 64 lata, co 1 – 2 lata
   • osoby powyżej 65 r.ż., co 6 – 12 miesięcy

• średni wiek
• historia jaskry w rodzinie
• wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe
• nadwzroczność lub krótkowzroczność
• pochodzenie etniczne (osoby pochodzenia afrykańskiego, karaibskiego lub azjatyckiego)
• cukrzyca, wysokie lub niskie ciśnienie krwi
• zimne dłonie i stopy
• kortykosteroidy
• i inne

W przypadku rozpoznanej jaskry, kontrole powinny odbywać się co 3 – 12 miesięcy, w zależności od ciężkości choroby, poziomów ciśnienia wewnątrzgałkowego i innych czynników ryzyka. Im cięższy przebieg jaskry, tym kontrole powinny być częstsze. Natomiast, po ustabilizowaniu choroby i braku oznak postępu choroby, kontrole mogą być rzadsze. Warto jednak podkreślić, że leczenie jaskry trwa przez całe życie.

Po postawieniu wstępnej diagnozy każda osoba chora na jaskrę lub podejrzana o nią, powinna mieć wykonaną pełną dokumentację okulistyczną: z oceną tarczy nerwu wzrokowego i szerokości kąta przesączania oraz stanu funkcji wzroku. W tym celu przeprowadza się szereg badań, a w miarę potrzeby, powtarza się je do momentu uzyskania dobrego i spójnego wyniku wyjściowego.

Później, badania powtarza się w zależności od stopnia nasilenia zmian chorobowych. Okresowo, jeśli jaskra jest stabilna lub częściej, jeśli choroba postępuje pomimo leczenia, jest zaawansowana lub gdy ciśnienie wewnątrzgałkowe nie jest odpowiednio kontrolowane.

A co najważniejsze, powtarzane badania umożliwiają porównywanie ich pod kątem zachodzących zmian w średnio- i długoterminowej obserwacji. Pokazują, czy choroba postępuje, a jeśli tak, to w jakim tempie. Dlatego, uzyskane w ten sposób informacje pozwalają na systematyczne modyfikowanie leczenia w zależności od aktualnego stopnia uszkodzenia nerwu wzrokowego, tak aby było jak najbardziej skuteczne i chroniło przed dalszą progresją.

W skład kompleksowego badania w kierunku jaskry wchodzić konsultacja okulistyczna z glaukomatologiem (lekarzem zajmującym się jaskrą) i odpowiednio dopasowany komplet badań jaskrowych, tj.:

• Ocena przedniego i tylnego odcinka gałki ocznej →
• Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego →
• OCT tarczy nerwu wzrokowego →
• OCT komórek zwojowych →
• Gonioskopia →
• Pachymetria →
• Pole widzenia 24-2 i 10-2 →

Badanie przedniego odcinka oka pozwala ocenić wszystkie struktury w przedniej części oka, pod kątem występowania zmian mogących wpływać na rozwój jaskry. Do najważniejszych należy spłycenie komory przedniej, które predysponuje do jaskry zamykającego kąta. Natomiast obecność zmian zapalnych, czy barwnika sprzyja rozwojowi jaskry wtórnej.

Badanie tylnego odcinka pozwala uwidocznić na dnie oka okrągłą strukturę, czyli głowę (tarczę) nerwu wzrokowego. Zbudowaną z wewnętrznej, białawej części – zwanej zagłębieniem lub kielichem oraz zewnętrznej, różowej lub czerwonawej części utworzonej przez warstwę włókien nerwowych siatkówki.

Gdy w jaskrze zanikają włókna nerwowe siatkówki, to zagłębienie powiększa się. Dlatego, każde poszerzone zagłębienie, wymaga wnikliwej analizy i potwierdzenia, czy jest efektem choroby, czy też stanowi obraz nietypowej tarczy i nie wykazuje cech jaskrowych.

Prawidłowe ciśnienie w oku waha się pomiędzy 10 a 21 mmHg w populacjach europejskich. Jednak wysokość ciśnienia, przy którym rozwija się jaskra, różni się u poszczególnych osób. Zależy od indywidualnych predyspozycji, które określają podatność nerwu wzrokowego na działanie ciśnienia. Najczęściej do uszkodzenia nerwu wzrokowego dochodzi przy wysokim ciśnieniu. Zdarza się jednak, że choroba występuje przy ciśnieniu tzw. normalnym, które u większości osób nie powoduje uszkodzenia.

Niezależnie od tego, czy ciśnienie wewnątrzgałkowe jest wysokie, czy normalne, leczenie jaskry polega na obniżaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Dlatego, ciśnienia wewnątrzgałkowego stanowi ważny parametr diagnostyczno-terapeutyczny i pozwala monitorować stan jaskry.

OCT to nowoczesna, nieinwazyjna technika obrazowania struktur oka. Aparat przeprowadza szczegółową analizę parametrów tarczy nerwu wzrokowego i mierzy grubość warstwy włókien nerwowych siatkówki zlokalizowaną wokół tarczy nerwu wzrokowego. Następnie porównuje uzyskane wyniki z normatywną bazą danych, czyli z uśrednioną grubością włókien w danym miejscu w populacji osób zdrowych.

Jaskra jest chorobą podstępną, ponieważ pomimo braku objawów klinicznych, choroba we wczesnym stadium prowadzi do uszkodzenia i zaniku włókien nerwowych. Dlatego, szybsze wykrycie ścieńczenia włókien nerwowych siatkówki w OCT, skróciło czas potrzebny do postawienia rozpoznania i przyspieszyło możliwość wdrożenia leczenia, zanim choroba uszkodzi nerw wzrokowy i pogorszy widzenie.

Badanie OCT jest bezpieczne i może być wielokrotnie powtarzane. Porównywanie kolejnych wyników ułatwia śledzenie stopniowo zachodzących zmian w warstwie włókien nerwowych siatkówki i na tarczy nerwu wzrokowego w celu potwierdzenia lub wykluczenie progresji choroby.

Pomimo, niezaprzeczalnej przydatności badania OCT w diagnostyce jaskry należy podkreślić, że wynik samego badania OCT, bez wykonania kompletu badań diagnostycznych nie może stanowić podstawy do rozpoznania lub wykluczenia jaskry.

Komórki zwojowe siatkówki odgrywają bardzo ważną rolę w procesie widzenia. Dzięki nim impulsy wzrokowe przesyłane są poprzez włókna nerwowe do kory mózgowej, gdzie dochodzi do tworzenia obrazu. Wyróżniamy dwa typy komórek zwojowych: małe P i olbrzymie M. Małe komórki P stanowią 80% wszystkich komórek zwojowych i są odpowiedzialne za widzenie kolorów, kształtów, widzenie centralne i stereoskopowe, natomiast komórki zwojowe M stanowią jedynie 5-10% wszystkich komórek zwojowych i odpowiadają za rozpoznawanie ruchu i kontrastu. I to właśnie one jako pierwsze giną w jaskrze.

Komórki zwojowe obecne są w całej siatkówce. Jednakże większość z nich zlokalizowana jest w centralnej części siatkówki, czyli plamce żółtej. W tym miejscu komórki układają się w maksymalnie ośmiu warstwach. Biorąc pod uwagę fakt, że ciała komórek zwojowych są kilkanaście razy większe niż aksony komórek zwojowych, które tworzą włókna nerwowe siatkówki, uznano że ich duża gęstość w plamce żółtej, pozwoli łatwiej i szybciej dostrzec ich nieprawidłowości, jeszcze przed wystąpieniem zmian we włóknach nerwowych siatkówki i zmian na tarczy nerwu wzrokowego.

Gonioskopia stanowi waży element diagnostyki w kierunku jaskry, ponieważ kąt przesączania odgrywa istotną rolę w utrzymaniu prawidłowego krążenia cieczy wodnistej w oku. Badanie określa, czy kąt jest wąski, czy szeroki, a także czy znajdują się w nim struktury, które mogłyby utrudniać odpływ cieczy wodnistej.

Można powiedzieć, że zaburzenia w obrębie kąta przesączania są wyznacznikiem dalszego postępowanie. Jeśli kąt przesączania jest wąski, wykonuje się irydotomie laserowe w tęczówce, czyli zabieg który przeciwdziała wzrostom ciśnienia wewnątrzgałkowego i zabezpiecza oczy przed pogorszeniem widzenia.

Centralna grubość rogówki z większą dokładnością pomaga oszacować ciśnienie wewnątrzgałkowe. Uważa się, że „prawidłowa” grubość rogówki, w zależności od metody jej pomiaru mieści się w zakresie od 530+/- 29 µm (metodą optyczną) do 544+/- 34 µm (metodą ultrasonograficzną) i nie wpływa na wysokość pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Natomiast „nieprawidłowe” odchylenie centralnej grubości rogówki prowadzi do zafałszowania wysokości pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego. Okazuje się bowiem, że grube rogówki zawyżają pomiar ciśnienia, a cienkie rogówki zaniżają go. Dlatego u każdego pacjenta, zwłaszcza po operacji refrakcyjnej, zmniejszającej grubość rogówki, konieczne jest przeliczenie wartości ciśnienia na podstawie centralnej grubości rogówki.

Badanie pola widzenia jest jednym z kluczowych testów przeprowadzanych w ramach diagnostyki jaskry. Badanie ułatwia wykrycie wczesnych, często bezobjawowych zmian chorobowych oraz potwierdza istnienie zmian bardziej zaawansowanych. Natomiast kolejne badania pola widzenia służą wykrywaniu progresji i oceny szybkości z jaką dochodzi do pogarszania funkcji wzroku.

W praktyce u pacjentów z rozpoznaną jaskrą w ciągu pierwszych dwóch lat od postawienia rozpoznania wykonuje się zazwyczaj sześć badań pola widzenia Humphreya (standard 24-2), aby ustalić wartość wyjściową i ocenić w jakim tempie zachodzą zmiany jaskrowe. Później, jeśli choroba jest stabilna zaleca się wykonywanie dwóch pól w ciągu roku.

W przypadku osób z podejrzeniem jaskry lub pacjentów z jaskrą z prawidłowym polem widzenia badanie wykonuje się raz w roku, a częściej powtarza się badanie OCT tarczy nerwu wzrokowego.

Warto zauważyć, że pojedynczy wynik badania pola widzenia sugerujący progresję, należy obowiązkowo weryfikować. Najlepiej za pomocą dwóch kolejnych badań pola widzenia, zanim będzie można mieć względną pewność, że nastąpiła prawdziwa progresja. Badanie powtarza się w ciągu 1 - 3 miesięcy, w zależności od prawdopodobieństwa, że zmiana jest prawdziwa oraz od stopnia zaawansowania choroby.

Badanie pola widzenia typu standard 10-2 wykonuje się u pacjentów z wczesną jaskrą, gdy na pierwszy plan wysuwają się zaburzenia widzenia centralnego, a także u pacjentów z bardzo zaawansowaną chorobą, ponieważ w tych przypadkach pole 24-2 często wykazuje dużą zmienność. Na dodatek, utrata pola widzenia w badaniu 10-2 znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia późniejszej utraty pola w badaniu 24-2 i stanowi wyjątkową wartość prognostyczną w przewidywaniu późniejszej progresji choroby.

Choć leczenie nie odwróci utraconego widzenia, to może pomóc zachować dobre widzenie na dłużej, zwłaszcza gdy choroba zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznana i będzie prawidłowo kontrolowana. Wśród metod terapeutycznych wyróżniamy:

• krople do oczu – obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe. Powinny być wpuszczane o odpowiednich godzinach, a w przypadku stosowania kilku preparatów na raz, zachowania właściwych odstępów pomiędzy nimi, ponieważ nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do wypłukiwania kropli i mniejszej efektywności używanych leków. Warto zaznaczyć, że czasami konieczne jest wypróbowanie kilku typów leków, zanim znajdzie się ten właściwy lub dobierze się najskuteczniejszą kombinację kropli w przypadku konieczności użycia więcej niż jednego typu leku na raz.
• leczenie laserowe – przy szerokim kącie przesączania udrażnia siateczkę beleczkowania lub zmniejsza wytwarzanie cieczy wodnistej, natomiast przy wąskim kącie przesączania poprawia przepływ cieczy wodnistej z tylnej do przedniej części oka poprzez wytworzenie otworków (irydotomii) w tęczówce.
• zabieg chirurgiczny – usprawnia drenaż cieczy wodnistej i obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Stronę wyszukiwano po słowach: jaskra warszawa, leczenie jaskry Warszawa, okulista jaskra warszawa, poradnia leczenia jaskry Warszawa, leczenie jaskry, badania jaskra warszawa, okulista od jaskry warszawa