AMD to skrót, pod którym kryje się zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem. Choroba prowadzi do uszkodzenia plamki żółtej i stanowi główną przyczynę upośledzenia wzroku u osób powyżej 50 roku życia. Plamka żółta zajmuje niewielki obszar w centrum siatkówki, który pełni bardzo ważną rolę w widzeniu centralnym. A to za sprawą nagromadzonych w niej komórek światłoczułych, które odpowiedzialne są za tworzenie i przenoszenie obrazów do mózgu. Dlatego, uszkodzenie plamki żółtej skutkuje powstawaniem miejsc, w których z braku prawidłowych komórek nie jest odbierany i tworzony obraz. W efekcie widzenie centralne zaciera się i powstaje plama przed okiem.

Wyróżniamy dwie postaci choroby: nie wysiękowe lub suche AMD oraz wysiękowe lub mokre AMD. Sucha postać zazwyczaj wyprzedza powstanie bardziej zaawansowanej postaci mokrej AMD.

Suche zwyrodnienie plamki żółtej:

występuje częściej niż postać wysiękowa i stanowi łagodniejszą i wolniej postępującą formę AMD. Charakteryzuje się tworzeniem druzów (małych, żółtych skupisk w plamce żółtej) i zaników, powstających na skutek obumierania komórek i ścieńczenia warstw plamki żółtej. Początkowo zmiany są pojedyncze, a z czasem rozszerzają się na większe obszary. Dlatego, widzenie zmienia się stopniowo. Na początku jest zazwyczaj dobre. Później, coraz bardziej niewyraźne i wymaga stosowania mocniejszego światła do wykonywania zwykłych czynności. Gdy, zmiany tworzą duże rozmyte obszary złego widzenia i pojawiają się trudności z czytaniem, rozpoznawaniem twarzy, czy nalewaniem wody do kubka, to taki stan dowodzi, że doszło do utraty widzenia centralnego.

Pomimo braku skutecznego leczenia, uważa się, że rzucenie palenia papierosów, regularny wysiłek fizyczny i odpowiednia dieta, pozbawiona tłustych i wysoko przetworzonych potraw może spowolnić rozwój choroby.

Mokre zwyrodnienie plamki żółtej:

jest rzadszą, ale znacznie groźniejszą postacią AMD, ponieważ może prowadzić do utraty wzroku w niedługim czasie. Związane jest to z rozrastaniem się nieprawidłowych naczyń krwionośnych pod siatkówką, z których sączy się płyn i krew. To właśnie one powodują obrzęk i uszkodzenie, a następnie bliznowacenie plamki żółtej.

Jednym z najwcześniejszych objawów, które mogą świadczyć o chorobie, jest „falowanie obrazu”, co oznacza że linie proste wydają się być faliste. Później, gdy objawy nasilają się, obraz ulega coraz większemu zniekształceniu, aż do pojawia się „plamy przed okiem” i utraty widzenia centralnego.

Chorzy z mokrą postacią AMD muszą być często kontrolowani w celu wychwycenia postępu choroby. Leczenie polega na podaniu do wnętrza gałki ocznej anty-VEGF, czyli leku, który blokuje działanie czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego VEGF i hamuje rozrost nowych patologicznych naczyń krwionośnych. W efekcie lek zapobiega dalszemu uszkadzaniu plamki żółtej i utracie widzenia.

Warto podkreślić, że leczenie anty-VEGF daje najlepsze wyniki w początkowym stadium choroby i w żaden sposób nie naprawia uszkodzeń plamki żółtej, do których doszło znacznie wcześniej. Dlatego, ważne jest częste monitorowanie choroby, aby w razie konieczności jak najszybciej podjąć właściwe leczenie.

Nieleczone mokre AMD obniża jakość życia, utrudnia wykonywanie codziennych czynności i staje się przyczyną samoizolacji. Chorzy częściej ulegają depresji, a także częściej doznają upadków i złamań szyjki kości udowej.